Ile masz zmysłów? Myślisz, że pięć - mylisz się!

Czy wiesz ile masz zmysłów?

Zmysł – zdolność odbierania i specyficznego odczuwania i reagowania na bodźce fizyczne lub chemiczne pochodzące ze świata zewnętrznego lub z wnętrza organizmu za pośrednictwem receptorów (komórek) zmysłowych. Receptory występują pojedynczo, tworzą ciałka czuciowe lub narządy zmysłów.

Receptory zmysłowe człowieka, w zależności od rodzaju bodźca, dzielimy na:

• receptory elektromagnetyczne (wrażliwe na światło - wzrok),
• mechanoreceptory (wrażliwe na drgania, dotyk, ucisk, rozciąganie – słuch, dotyk, propriocepcja, równowaga, kinestetyka),
• chemoreceptory (wrażliwe na określone cząsteczki lub substancje chemiczne – smak, węch),
• termoreceptory (wrażliwe na temperaturę powierzchni i wnętrza organizmu – zmysł temperatury)
• receptory bólowe (wrażliwe na ból – zmysł bólu).
•  

W odniesieniu do zmysłów w kilku przypadkach, ze względu na ich złożoną budowę anatomiczną mówimy o narządach: wzroku, słuchu i równowagi, a w pozostałych przypadkach o receptorach - specyficznych strukturach przenoszących informacje poprzez włókna nerwowe do ośrodkowego układu nerwowego.

Komórki zmysłowe odbierają bodźce i przekształcają ich energię na zmianę swego potencjału błonowego (transdukcja czuciowa). Powstała informacja czuciowa przesyłana jest następnie w postaci impulsów nerwowych (potencjałów czynnościowych) do odpowiednich ośrodków w mózgu za pośrednictwem neuronów czuciowych.

W mózgu podlegają one przetworzeniu na wrażenia np.: smakowe, węchowe, słuchowe, wzrokowe. Bodźce odnoszące się do pojedynczego doświadczenia, a pochodzące z różnych zmysłów ulegają integracji dając świadomość zintegrowanego doświadczenia zmysłowego np. widok, zapach, smak i jędrność gryzionego jabłka.

Tak naprawdę bowiem za świadomość odbioru i interpretację doznań zmysłowych odpowiedzialny jest nasz mózg. Doznania zmysłowe zaś dostępne są świadomości poprzez tzw. qualia. 

O świadomości i qualiach przeczytać możesz w osobnych artykułach. 

Wzrok

Słuch

Smak

Wzrok

Zmysł wzroku jest zdolnością odbierania fal promieniowania elektromagnetycznego o długości od 350-400 nm do 750-800 nm (tzw. światła widzialnego) za pomocą narządów wzroku (oczu). 

Promienie świetlne docierające do oczu ulegają skupieniu na fotoreceptorach siatkówki. Absorpcja światła powoduje hiperpolaryzację fotoreceptorów, która skutkuje wzbudzeniem kolejnych neuronów siatkówki (komórek dwubiegunowych i zwojowych) przesyłających informację do kory wzrokowej mózgu, gdzie ulega przetwarzaniu na wrażenia wzrokowe (obrazy).

Na siatkówce oka znajdują się dwa rodzaje receptorów: czopki - odpowiedzialne są za rozpoznawanie koloru (różnych częstotliwość fal świetlnych) oraz pręciki odpowiedzialne za rozpoznawanie jasności (natężenia oświetlenia). Wśród czopków zapewniających barwne widzenie dzienne możemy trzy typy czopków odpowiadające za i wykazujące największą czułość dla długości fal (1nm - nanometr = 0,000 001mm):

• 420nm - dla barwy fioletowo–niebieskiej; 
• 534nm - dla barwy zielonej;
• 564nm - dla barwy czerwonej

W zależności od natężenia światła wyróżniamy:

• widzenie fotopowe - obraz barwny w dziennym świetle – aktywne czopki i pręciki),
• widzenie mezopowe – widzenie zmierzchowe – mniejsza ilość światła, barwy przyciemnione ze względu na małe pobudzenie czopków, pręciki aktywne)
• widzenie skotopowe - bardzo słabe oświetlenie – czopki nieaktywne, a pręciki dają obraz w skali szarości. 

Słuch

Narządem słuchu jest narząd spiralny - narząd Cortiego, położony na błonie podstawnej przewodu ślimakowego w uchu wewnętrznym. Zawiera on komórki słuchowe zaopatrzone w liczne rzęski skierowane do światła przewodu ślimaka (tzw. komórki rzęsate). Dźwięki dobiegające do ucha przekazywane są za pośrednictwem drgań błony bębenkowej, kosteczek słuchowych i błony podstawnej do narządu spiralnego, co skutkuje mechanicznym podrażnieniem i wzbudzeniem komórek rzęsatych. Powstałe impulsy nerwowe są następnie przesyłane wzdłuż nerwu przedsionkowo-ślimakowego do ośrodka słuchowego w mózgu.

Błędnik ślimakowy, na który składa się głównie przewód ślimakowy podzielony na trzy kanały: ślimakowy (położony centralnie), przedsionkowy (położony nad nim) oraz bębenkowy (położony pod nim). Na błonie podstawnej kanału ślimakowego zlokalizowany jest właściwy narząd słuchu – narząd Cortiego (budowa anatomiczna - plik w .pdf), wyposażony w urzęsione komórki receptorowe rejestrujące drgania powietrza (tj. fale dźwiękowe). Miejsce drgań błony podstawnej zależy od częstotliwości obieranego dźwięku – niskie tony wprawiają w wibracje koniuszek narządu spiralnego – tony wysokie wprawiają w wibracje okolice wejścia do ślimaka.

Słuch człowieka można uznać za nasz najczulszy zmysł.

Reaguje bowiem na bodźce o największej rozpiętości. Różnica pomiędzy natężeniem najcichszego, a najgłośniejszego dźwięku słyszalnego przez człowieka wynosi 1 do 10 000 000 000 000, czyli 1 do 10 bilonów (tysięcy miliardów)

Smak

Zmysł smaku jest zdolnością do wykrywania obecności określonych cząsteczek związków chemicznych (tzw. substancji smakowych) rozpuszczonych w wodzie lub wydzielinie gruczołów ślinowych (ślinie) i oceny przydatności do spożycia przyjmowanego pożywienia za pośrednictwem receptorów smakowych. 
Receptory smakowe wchodzą w skład wyspecjalizowanych narządów smaku – kubków smakowych. Struktury te obecne są głównie na powierzchni języka i w śluzówce jamy gębowej. Rozmieszczenie receptorów na powierzchni języka jest dość zróżnicowane, a ilustracja odnosi się bardziej do historycznego (wg nieaktualnych ustaleń) niż rzeczywistego ich rozmiewszczenia. Informacje z receptorów smakowych przesyłane są w postaci impulsów nerwowych przez neurony czuciowe drogi smakowej do ośrodkowego układu nerwowego.

Istnieje pięć rodzajów receptorów na języku, a każdy z receptorów przekazuje informacje do innej części mózgu. Rozróżniane smaki to:

• słodki – węglowodany, głównie cukry proste i dwucukry, ale również glikozydy (np. stewiolowe) i różnego rodzaju słodziki; 
• słony – sole sodu i potasu, a dokładnie kationy tych metali;
• kwaśny – kwasy organiczne i nieorganiczne;
• gorzki – alkaloidy i wiele soli nieorganicznych;
• umami – wykrywa obecność kwasu glutaminowego, składnika większości białek w mięsie i wyczuwalny np. w pomidorach.

Istnieją hipotezy, według których człowiek potrafi również rozpoznawać smak tłuszczu - oleogustus i smak „metaliczny”.

Potocznie odczucie ostrości/pikantności potraw określane jest niekiedy również jako smak. W rzeczywistości jednak nie jest to efekt działania receptorów smaku, lecz receptorów bólu i temperatury.

Węch

Zmysł temperatury

Zmysł bólu

Węch - zmysł powonienia

Komórki węchowe występują w obrębie nabłonka węchowego tworzącego wyściółkę górnej części jamy nosowej. Bodźce z węchowych komórek receptorowych przesyłane są wzdłuż aksonów bezpośrednio do opuszki węchowej, skąd kierowane są do odpowiednich ośrodków w obrębie mózgu (tzw. węchomózgowia), gdzie ulegają integracji i przetwarzane są na wrażenia zapachowe.

Pomimo tego, iż wiele zapachów: kwiatów, świerzego chleba, skoszonej trawy odbieramy jako niezwykle miłe, to węch jest chyba najbardziej upośledzonym z naszych zmysłów.

Zmysł temperatury

Termoreceptory, to receptory wrażliwe na zmiany temperatury powierzchni i wnętrza ciała. Reagują na temperaturę niższą od temperatury ciała, reagują receptory zimna - ciałka Krausego, natomiast na temperaturę wyższą od ciepłoty ciała reagują receptory ciepła - ciałka Ruffiniego. 

Temperatura 15-30°C odczuwana jest jako chłód, a poniżej 15°C jako dokuczliwe zimno. Paradoksalnie, wysoka temperatura w pierszym momencie (np. zanużenia dłoni do gorącej wody) pobudza także receptory zimna. Pod wpływem niskiej lub bardzo wysokiej temperatury pobudzane są receptory bólowe.

Zmysł bólu

Receptorami wrażliwymi na ból są nocyceptory informujące o uszkadzających tkanki oddziaływaniach: mechanicznych, termicznych, chemicznych i elektrycznych.

Wyróżniamy więc trzy rodzaje nocyceptorów: 

• nocyceptory mechaniczne - wrażliwe na ból spowodowany silnym uciskiem;
• nocyceptory termiczne - reagujące na ból wywołany wysoką temperaturą;
• nocyceptory chemiczne - odbierające jako ból oddziaływanie niektórych substancji chemicznych.

Receptory bólu występują niemal we wszystkich tkankach, stanowią je wolne zakończenia nerwowe włókien typu A (mechanoreceptory) lub C (nocyceptory polimodalne). 
Aktywacja zakończeń typu A jest źródłem bólu początkowego szybkiego, precyzyjnie lokalizowanego. natomiast aktywacja zakończeń typu C daje wrażenie przewlekłego bólu słabo zlokalizowanego.

Czucie bólu jest wywoływane przez bodźce uszkadzające tkanki i jest jednym z głównych mechanizmów obrony organizmu, aktywuje odruchy unikania lub usuwania bodźców uszkadzających. Wrażliwość na ból nocyceptorów może być różna: te których włókna nerwowe są zmielinizowane (osłonięte mieliną), przewodzą impulsy szybciej, przez co są bardziej wrażliwe, a te, których aksony nie są zmielinizowane, przewodzą impulsy wolniej, więc wolniej reagują na bodźce zewnętrzne.

Nocyceptory aktywowane są hormonami tkankowymi: histaminą lub bradykininą.

Histamina jest hormonem tkankowym zaliczanym do neurohormonów, który m.in. zwiększa przepuszczalność naczyń żylnych zawłośniczkowych, w wyniku czego dochodzi do powstania obrzęków, bladych bąbli, krostek i innych zmian skórnych, rozszerza naczynia krwionośne, w wyniku czego pojawia się zaczerwienienie. Histamina wydzielona w dużych ilościach do tkanki podskórnej drażni zakończenia nerwowe, powodując świąd i ból.
Bradykinina, m.in. zwiększa przepuszczalność naczyń włosowatych, w wyniku czego powstaje miejscowy obrzęk, ucieplenie i zaczerwienienie, czyli klasyczne objawy reakcji zapalnej oraz działa drażniąco na zakończenia nerwowe, wywołując piekący ból, który informuje o zaburzeniu funkcji w danym obszarze.

Dotyk

Propriocepcja

Równowaga i Kinestetyka

Mechanoreceptory

Mechanoreceptory to receptory odpowiadające za odbiór bodźców mechanicznych, takich jak dotyk, wibracje, ucisk, rozciąganie. Pod wpływem bodźca następuje zmiana potencjału błony receptora (jej depolaryzacja). Wpływ dostatecznie dużego potencjału receptorowego generuje powstanie impulsu nerwowego w neuronie czuciowym odbierającym sygnał od receptora, który dociera do ośrodkowego układu nerwowego.

Ze względu na położenie wyróżnia się: 

• mechanoreceptory skórne, 
• mechanoreceptory mięśni i stawów (proprioreceptory) 
• mechanoreceptory trzewne (interoreceptory) .

Ze względu na lokalizację oraz wielkość i specyficzność pola recepcyjnego (obszaru, z którego są odbierane bodźce) wyróżnia się dwa podstawowe typy receptorów skórnych:

• mechanoreceptory typu I: leżą na granicy naskórka i skóry właściwej, mają małe, wyraźne odgraniczone od siebie pola recepcyjne; do tego typu należą ciałka dotykowe Meissnera oraz łąkotki dotykowe Merkela,
• mechanoreceptory typu II: leżą głęboko w skórze właściwej i mają duże, słabo odgraniczone pola recepcyjne; do tego typu należą ciałka blaszkowate Paciniego oraz ciałka Ruffiniego.

Niektóre mechanoreceptory skórne są obecne wyłącznie w skórze owłosionej i są ściśle związane z mieszkami włosowymi. Do tej grupy receptorów należą: zakończenia lancowate, zakończenia Pilo-Ruffiniego oraz receptory mieszków włosowych.

Odpowiedź receptorów na bodziec o stałej wartości zmniejsza się wraz z upływem czasu, czyli mają one właściwości adaptacyjne (adaptacja do bodźca).

Wyróżnia się receptory:

• wolno adaptujące się, m.in. ciałka Ruffiniego oraz łąkotki dotykowe Merkela
• szybko adaptujące się, m.in. ciałka dotykowe Meissnera oraz ciałka blaszkowate Paciniego.

Komórki zmysłowe wykazują również znaczne zróżnicowanie pod względem umiejscowienia w obrębie organizmu i pochodzenia odbieranych bodźców; na tej podstawie wyróżnia się:

• receptory zewnętrzne (eksteroreceptory) – receptory leżące na lub przy zewnętrznej powierzchni ciała, odbierające bodźce docierające z otoczenia, np. ciałka dotykowe, komórki węchowe, kubki smakowe, komórki rzęsate, pręciki i czopki, receptory bólu;
• receptory wewnętrzne (interoreceptory) – położone we wnętrzu ciała, odbierające bodźce docierające z narządów ruchu (np. mięśni, ścięgien, stawów - proprioreceptory), narządu równowagi - układu przedsionkowego lub narządów wewnętrznych (np. płuc, żołądka, jelit - wisceroreceptory).

Zmysł dotyku 

Zmysł dotyku jest zdolnością organizmu do odbierania i odczuwania bodźców mechanicznych oddziałujących na powierzchnię ciała (np. dotyku, ucisku, rozciągania, ruchu, drgania). Dotyk pozwala m.in. identyfikować przedmioty i określać fakturę ich powierzchni za pośrednictwem gęsto rozmieszczonych w opuszkach palców ciałek czuciowych. Szczególnie wysoka czułość tego zmysłu (wymagająca wcześniejszego przygotowania percepcji dotykowej) występuje u osób niewidomych, które mogą dzięki temu czytać za pomocą pisma dotykowego – alfabetu Braille’a.

Receptorami dotyku (mechanoreceptorami) mogą być zakończenia dendrytyczne neuronów czuciowych bądź złożone ciałka dotykowe (czuciowe).
Receptory dotyku znajdują się głównie w obrębie skóry właściwej (np. ciałka Merkla, ciałka Meissnera, ciałka blaszkowate, receptory mieszków włosowych). 

Ciałka Merkla (łąkotki dotykowe Merkla) to wolne zakończenia nerwowe włókien niezmielinizowanych, które łączą się z komórkami warstwy podstawnej naskórka. Obecne są w skórze owłosionej oraz nagiej. W rejestracji bodźców dotykowych współpracują z ciałkami Meissnera. Ciałka Merkla i Meissnera, zlokalizowane na granicy naskórka i skóry właściwej, mają małe pola odbiorcze (recepcyjne) o wyraźnie zaznaczonych granicach. Ciałka blaszkowate i Ruffiniego, rozmieszczone głębiej w skórze właściwej, mają duże pola odbiorcze o niewyraźnych granicach.

Receptory skórne są umieszczone obok siebie, ale ich rozłożenie jest nierównomiernie w różnych obszarach skóry, znajdują się też na różnych głębokościach. Miejscami szczególnie wrażliwymi na dotyk są opuszki palców i wargi. Zagęszczenie receptorów dotyku na opuszkach palców wynosi 100–140/mm².

W skórze nieowłosionej występuje większe zagęszczenie receptorów reagujących na dotyk, ucisk, ciepło i zimno. W skórze owłosionej receptorów jest mniej, jednak za sprawą receptorów mieszków włosowych, które stanowią splot zakończeń włókien nerwowych otaczających cebulkę włosa, jest ona bardzo wrażliwa: dotknięcie (ruch) włosa powoduje podrażnienie receptorów (ich aksony są zmielinizowane, a adaptacja zachodzi szybko).
Różna jest czułość miejsc na skórze. Punkty o największej wrażliwości – w których znajduje się najwięcej receptorów dotyku i bólu – rozsiane są w skórze dość rzadko. Stopień wrażliwości skóry można wyznaczyć np. za pomocą cyrkla: dotykając jego ramionami jednocześnie dwóch punktów na ciele. 

Moment, w którym wyczuwamy dotknięcie każdego z ramion cyrkla, przyłożonych do skóry jednocześnie, wyznacza położenie receptorów. Im gęściej rozmieszczone są ciałka dotykowe, tym skóra wykazuje większą wrażliwość na dotyk. Najbardziej wrażliwy jest język: człowiek odczuwa w tym obszarze dwa jednocześnie działające bodźce dotykowe, gdy są oddalone jedynie o 1,4 mm.
 

Bodziec pobudzający receptory charakteryzują: siła, czas trwania i czas jego narastania. Dla powstania wrażenia zmysłowego i jego intensywności najważniejsze znaczenie ma czas wzrastania bodźca – im jest krótszy, tym intensywność wrażenia zmysłowego jest większa.
Podczas utrzymującego się bodźca o tej samej sile następuje zjawisko adaptacji receptora do danego bodźca. 
Na powierzchni skóry znajdują się pola odbiorcze (recepcyjne) zawierające receptory, z których impulsy nerwowe przesyłane są do wspólnego włókna nerwowego. Im mniejsze pole odbiorcze, tym mniej receptorów przypada na unerwiające je włókno i tym mniejsza jest precyzja czucia.
Na 1 cm2 skóry przypada ok. 2 receptorów ciepła, 12 receptorów zimna, 25 receptorów dotyku i 150 receptorów bólu. 

Propriocepcja

Dzięki propriocepcji inaczej zwanej czuciem głębokim znasz pozycję, ruch ciała i wszystkich jego członków np. palców u rąk.

Receptory, zwane proprioceptorami występują w mięśniach szkieletowych, ścięgnach, torebkach stawowych, powięziach i więzadłach. To dzięki informacjom  dotyczącym zmian napięcia, ucisku i rozciągnięcia tkanek docierającym z proprioceptorów do ośrodkowego układu nerwowego możesz wchodzić po schodach bez patrzenia na stopnie, pedałować na rowerze bez myślenia o kolejnych ruchach, ale także np. pisać lub grać na instrumencie muzycznym. Propriocepcja umożliwia nam wykonywanie dowolnych działań manualnych i ruchów ciała np. podczas tańca lub wspinaczki na ściance.

Wyróżniamy trzy rodzaje proprioceptorów, zlokalizowanych w różnych miejscach ciała i pobudzanych w różnego rodzaju bodźce.

Narząd ścięgnisty Golgiego - jego receptory znajdują się w przejściu ścięgna w włókna brzuśca mięśniowego. Ułożone szeregowo do włókien mięśniowych. Są pobudzane przez napięcie mięśnia występujące podczas jego skurczu.

Wrzecionka mięśniowe - te podłużne struktury umieszczone są równolegle pomiędzy kurczliwymi włóknami mięśniowymi.  Reagują na rozciąganie, informują o długości oraz ruchu mięśni, dzięki ich szybkiej reakcji generowany jest odruchowy skurcz mięśnia, który zabezpiecza przed uszkodzeniem na skutek niekontrolowanego rozciągnięcia.

Receptory stawowe - obecne w torebkach i więzadłach okalających stawy. Są wrażliwe na mechaniczne odkształcenie, które jest następstwem zmiany ułożenia kości w stawach. 

Ciałka blaszkowate (ciałka Vatera–Paciniego) zbudowane są z zakończeń włókien nerwowych, których aksony są niezmielinizowane, otoczone koncentrycznie ułożonymi blaszkami (warstwami spłaszczonych komórek tkanki łącznej). Przestrzenie pomiędzy blaszkami wypełnia płyn białkowy. Receptory te mają kształt eliptyczny, a ich długość może dochodzić do 1 mm. Występują w skórze nagiej i owłosionej, przede wszystkim w warstwie podskórnej, głównie na plecach wzdłuż kręgosłupa, ale także w okostnej, cewce moczowej, torebkach stawowych, ścięgnach. Stanowią receptory czucia głębokiego – są wrażliwe na bodźce silniejsze od dotyku.

Zmysł równowagi 

Zmysł równowagi – umożliwia świadome odczuwanie położenia ciała w przestrzeni. Receptorami zmysłu równowagi mieszczącymi się w błędniku błoniastym, w uchu wewnętrznym są dwa narządy otolitowe: woreczek i łagiewka oraz 3 kanały półkoliste.
Według teorii ewolucji zmysły równowagi i słuchu wywodzą się z występującego u ryb organu linii bocznej, za pomocą którego ryby odbierają położenie własnego ciała oraz wibracje wody ostrzegające np. przed zbliżaniem się drapieżnika.

Minimalne odczuwalne przez człowieka odchylenie od pionu własnego ciała wynosi około 2–3°, a minimalne odczuwane przyspieszenie liniowe wynosi 0,15 m/s². 
Narząd równowagi ma tzw. okres bezwładności, który jest związany z nagłą zmianą przyśpieszenia działającego na człowieka (np. po gwałtownym hamowaniu w samochodzie przez pewien czas trwa wrażenie ruchu) i wynosi on od 5 do 30 sekund.

W każdym narządzie otolitowym czyli łagiewce i woreczku, znajduje się struktura czuciowa zwana plamką. Plamka natomiast składa się z nabłonka wraz z włoskowatymi komórkami czuciowymi oraz z błony, w której umieszczone są elementy otolitowe - kryształki węglanu wapnia (CaCO3) zwane także kamyczkami błędnikowymi. Plamki wykrywają przyspieszenie liniowe. W woreczku – plamki ułożone są pionowo i są czułe na zmiany przyspieszenia w kierunku pionowym, np. wykrywają zmiany związane z grawitacją (np. ruch w pionie w ruszającej windzie). Natomiast w łagiewce – plamki ułożone są w poziome i dlatego łagiewka odpowiedzialna jest za wykrywanie odchylenia głowy od pionu.
Osoby odczuwające przykre konsekwencje choroby lokomocyjnej, są uwrażliwione na zmiany/ruchy o niskiej częstości pojawiające się w trakcie jazdy samochodem, na które odbierają poprzez wrażliwe na nie receptory w narządach otolitowych. 

Błędnik przedsionkowy (aparat przedsionkowy), będący właściwym narządem równowagi, zbudowany jest z trzech kanałów półkolistych zakończonych bańkami (ampułkami), woreczka oraz łagiewki (będącej podstawą dla kanałów półkolistych). Jego elementy pokrywa urzęsiony nabłonek zmysłowy pokryty osklepkiem, który w woreczku i łagiewce zawiera liczne otolity – malutkie kamyczki, które przesuwają się wskutek ruchów ciała, drażniąc rzęski i dostarczając w ten sposób informacji o wartości działającego na ciało przyspieszenia ziemskiego oraz o położeniu ciała względem siły ciężkości. Rzęski nabłonka pokrywającego bańki pobudzane są natomiast ruchem śródchłonki wewnątrz, kanałów półkolistych (ułożonych prostopadle względem siebie) rejestrując w ten sposób ruchy głowy we wszystkich trzech płaszczyznach oraz przyspieszenie kątowe. Impulsy ze wszystkich opisanych elementów przesyłane są do ośrodkowego układu nerwowego.
Przewody półkoliste to półkoliste twory wypełnione śródchłonką ułożone prostopadle względem siebie. Przy obrocie głowy śródchłonka z powodu swej bezwładności przesuwa się wolniej, podczas gdy przewód półkolisty wykonuje ruch razem z głową. Następuje więc przesunięcie śródchłonki w stosunku do ścian przewodu. Prąd śródchłonki podrażnia włoski nabłonka nerwowego. Każdy więc ruch głowy jest rejestrowany i podrażnienia zostają przeniesione do ośrodkowego układu nerwowego.

Zmysł kinestetyki 

Zmysł kinestetyki nie ma odrębnych receptorów. Integruje bodźce pochodzące z proprioceptorów, znajdują się w całym ciele oraz z układu przedsionkowego (narządu równowagi) w uchu wewnętrznym, który rozpoznaje położenie głowy i pomaga utrzymać równowagę.

Znajdujące się w stawach proprioceptory reagują w szczególny sposób na zmiany kąta, pod jakim znajdują się dwie kości. Natomiast proprioceptory w ścięgnach i mięśniach odbierają sygnały o tym, że ścięgna naciągają się, a mięśnie kurczą lub rozciągają.

Wszystkie te proprioceptory potrafią wspólnie wykryć najmniejsze zmiany w położeniu ramienia i przedramienia względem siebie. Mogą one znajdować się względem siebie pod kątem od 180° (gdy ręka jest wyprostowana), aż do 30°. Proprioceptory wychwytują zmianę tego kąta nawet o jedną trzecią stopnia. Podobnie jest z proprioceptorami w skórze i głębszych tkankach. Informują o zjawiskach, które zachodzą między ciałem a jego otoczeniem, na przykład o nacisku stóp na podłogę.
 

Opis zadania

Kliknij ten element dwukrotnie, aby edytować tekst. Możesz też dowolnie zmieniać rozmiar i położenie tego elementu oraz wszelkie parametry wliczając w to tło, obramowanie i wiele innych. Elementom tekstowych możesz też ustawić animację, dzięki czemu, gdy użytkownik strony wyświetli je na ekranie, pokażą się one z wybranym efektem.

tel.: 505 377 726     e-mail: kontakt@terazrozumiem.pl

NOTA PRAWNA: Zgodnie z art. 25 ust. 1 pkt 1 b) Ustawy o prawach autorskich i prawach pokrewnych (z 4 lutego 1994 r, z późn. zmianami) zastrzegam, że wszystkie materiały zamieszczone na terazrozumiem.pl są objęte prawami autorskimi, a ich dalsze rozpowszechnianie bez mojej zgody jest zabronione