Struktura hipertekstu - stron WWW

Koncepcja e-portfolio i zewnętrznych reprezentacji struktur wiedzy jako strategii uczenia się

© dr inż. Mariusz Kąkolewicz

Co to jest portfolio?
(wg Annis i Jones)  

• wielowymiarowy, udokumentowany i zorganizowany zbiór wytworów pracy studenta obejmujący także refleksyjną dyskusję nad materiałami portfolio i procesem uczenia się towarzyszącym ich tworzeniu

Portfolio (wg Zubizarrety)

• elastyczne, bazujące na pracach studenta narzędzie angażujące studenta w proces ciągłej refleksji i kolaboracyjnej analizy uczenia się.
• jako pisany tekst, elektroniczne prezentacje lub inne twórcze projekty, portfolio pozwala uchwycić: zakres, bogactwo i doniosłość uczenia się studenta.
• portfolio ogniskuje się na celowo i we współpracy wybranych refleksjach i dowodach [pracach] służących wzbogaceniu i ocenie uczenia się studenta.

Portfolio

• umożliwia uchwycenie istoty poznawanych zagadnień, pogłębione uczenie się i ewaluację procesu;
• wspiera rozwój, demonstrowanie i wartościową ocenę szeregu osobistych, profesjonalnych i akademickich możliwości uczącego się;
• zachęca uczącego się do wchodzenia w nową rolę w dokumentowaniu, obserwacji i rekapitulacji  uczenia się;
• wspiera integrowanie różnych zagadnień kursu i programu;

• zwiększa możliwość osobistego wartościowania efektów uczenia się zamiast polegania na ocenie innych;
• angażuje uczącego się w materię przedmiotu tak, że łatwiej zachodzi przetwarzanie i internalizacja nowych zagadnień;
• umożliwia analizę postępów edukacyjnych poprzez przegląd kolejnych kroków na drodze do wiedzy;
• umożliwia pogłębioną analizę poznawanych faktów i zagadnień będącą następstwem głębszej refleksji.

Refleksja nad uczeniem się i tworzeniem portfolio poprzez pytania:

• Jak portfolio będzie wykorzystywane? Kto będzie odbiorcą portfolio? Jaka jest rola tych odbiorców?
• Czego nowego się nauczyłeś, o czym wcześniej nie wiedziałeś? Co nowego dowiedziałeś się o swoim stylu uczenia się?
• Jak części i całość portfolio odzwierciedlają twoje uczenie się?

• Jakie nowe strategie uczenia się zaadoptowałeś?
• Jakie specyficzne cechy kursu sprzyjały twojemu uczeniu się?
• Jak poszerzyła / poprawiła się twoja wiedza?
• Co miało największe znaczenie w procesie tworzenia portfolio?

Korzyści płynące z tworzenia tekstów

• pisanie wymusza na uczących się czas na refleksję;
• pisanie wymusza organizację i porządkowanie myślenia w formę linearną, a ten sposób służy pogłębianiu zrozumienia;
• pisanie powoduje, że uczący się musi skupić swoją uwagę i w ten sposób aktywizuje myślenie;

• pisanie wspomaga uświadomienie sobie przez uczącego się (piszącego) co rozumie, a czego nie; jeśli nie potrafi czegoś wyjaśnić słowami, to zapewne nie rozumie;
• pisanie dostarcza sprzężenia zwrotnego i pozwala uchwycić myśli do dalszego rozważania;
• tempo pisania spowalnia tempo myślenia i dlatego zwiększa jego efektywność.

E-portfolio

• łatwo dostępne poprzez sieć i łatwo uaktualniane;
• umożliwiają zapisywanie treści w różnych formach medialnych;
• umożliwiają tworzenie powiązań referencyjnych pomiędzy różnymi fragmentami zawartych w portfolio prac.

Zewnętrzne reprezentacje struktur wiedzy - ZRSW

• Istotą ZRSW jest stymulowanie refleksji we wszystkich sytuacjach uczenia się poprzez tworzenie multimedialnych notatek i łączenie ich w wielowymiarowe struktury hipermedialne.
• Narzędzia:

• komputer smartfon lub tablet;

• specjalne oprogramowanie edycyjne;

• szybki bezprzewodowy dostęp do sieci.

ZRSW – założenia koncepcji

• tworzenie notatki stymuluje uświadamianie sobie sytuacji uczenia się;
• tworzona notatka dokumentuje sytuację uczenia się i poznawane zjawisko bądź zagadnienie w wybranej formie medialnej (m.in. tekst odręczny, mówiony, obraz, audio, wideo);
• wybrana forma medialna notatki jest optymalna dla treści i preferencji uczącego się (jego cech indywidualnych);

• notatka może oczywiście stanowić większą pracę lub zapis refleksji nad przebiegiem uczenia się - tak jak w klasycznym portfolio;
• stymulowanie namysłu i dostrzegania relacji pomiędzy nową „notatką” (cząstką nowej wiedzy), a wcześniej dokonanymi notatkami włączonymi już w hiperstrukturę;
• tworzenie powiązań (linków) pomiędzy nowymi i starymi notatkami;

• możliwość przeglądania, uaktualniania i modyfikacji poszczególnych notatek odpowiadających cząstkom wiedzy (schematom poznawczym),
• tworzenie i modyfikacja powiązań – linków, wzbogacających hiperstrukturę notatek (można ją uznać za uproszczoną reprezentację struktur wiedzy podmiotu);

• możliwość bezprzewodowego dostępu do dowolnych zasobów dziedzictwa wiedzy i kultury w zasobach globalnej sieci (np. tekstów prasowych, książek, nagrań wykładów, fotografii, muzyki, filmów, programów radiowych i telewizyjnych, blogów, zapisów w portalach społecznościowych itd.);
• możliwość dołączenia - zapisania w notatce ZRSW linku do sieciowego adresu komunikatu źródłowego lub zapisanie kopii komunikatu.

• możliwość dołączania, w warstwie nałożonej na stronę www (lub inną cudzą notatkę), osobistych uwag, komentarzy i refleksji;
• notatka taka tworzona w “warstwie zewnętrznej” komunikatu źródłowego może być przypisana do: miejsca w tekście lub ramce obrazu, miejsca na skali czasu dla komunikatów dźwiękowego, miejsca na skali czasu i miejsca w kadrze dla komunikatu AV itp.;

• społeczny kontekst nabywania wiedzy - możliwość współpracy w tworzeniu, analizowaniu, weryfikowaniu i modyfikowaniu notatek oraz ich struktur z innymi współuczącymi się (np. w pracy grupowej) w realu lub on-line;

• wielowymiarowość hiperstruktury ZRSW - wewnętrzne podstruktury odpowiadają:

• notatkom odnoszącym się do wiedzą,

• refleksji nad własnym uczeniem się;

• osobistym uwagom i komentarzom do źródeł zewnętrznych;

• komentarzom współuczących się i tutora;

• zapisom rejestrującym przeżycia emocjonalne uczącego się;

• podstruktury identyfikowane są np. kolorem notatek i/lub linków oraz zabezpieczane hasłami dostępu;
• rejestracje AV, tworzenie oraz edycja notatek i hiperstruktur odbywają się na smartfonie lub tablecie, a ich zapis w chmurze;

• możliwość łatwego wyszukania i dostępu do dowolnej notatki z hiperstruktury ZRSW w dowolnym czasie i miejscu;
• automatyczny zapis kopii bezpieczeństwa;
• możliwość aktualizacji smartfonu i/lub tabletu oraz oprogramowania edycyjnego, nośników i formatów zapisu uwzględniające rozwój narzędzi TI w przyszłości.

• wykorzystanie przeglądania notatek w ZRSW do prowokowania i wspomagania „uczenia się na własnej wiedzy” oraz refleksji nad własnymi procesami poznawczymi i przeżywanymi qualiami - budowanie metawiedzy;
• urzeczywistnienie wprost idei “life long learning”,
• realizacja koncepcji J.Brunera: spiralnego rozbudowywania struktur poznawczych oraz „wychodzenia poza dostarczone informacje”.

Główne hipotezy strategii ZRSW

1. tworzenie i przetwarzanie hipertekstowych struktur multimedialnych notatek towarzyszy sytuacjom uczenia się (a także późniejsze analizowanie, uzupełnianie i przetwarzanie notatek oraz struktur)
2. stymuluje procesy refleksyjnego uczenia się i konstruowania holistycznej wiedzy (dzięki budowaniu powiązań pomiędzy zagadnieniami - notatkami z różnych dziedzin wiedzy), stanowiąc równocześnie ich odzwierciedlenie i dokumentację;

3. przeglądanie ZRSW uruchamia procesy odpamiętywania, wspomagając „odświeżanie” i rekonstrukcję wiedzy poprzez aktywowanie śladów pamięciowych odpowiadających wiedzy oraz emocjom przeżywanym podczas wcześniejszych procesów uczenia się i tworzenia notatek.
4. świadoma refleksja towarzysząca procesom odpamiętywania stanowi równocześnie kolejny pretekst do dalszego przetwarzania i uzupełniania notatek, a dzięki pobudzaniu nowych skojarzeń, także uzupełnianiu powiązań wewnątrz struktury.

5. ZRSW stanowią osadzoną w czasie dokumentację przebiegu procesów uczenia się jako drogi dochodzenia do wiedzy
6. ZRSW dla osób trzecich (współuczących się, mentora, potencjalnego pracodawcy) stanowią w pełni wiarygodny dowód odzwierciedlający: rozległość zainteresowań poznawczych i obraz wiedzy podmiotu.

Cechy ZRSW jako u-learning

• permanentność - uczący się nigdy nie traci efektów i wyników swojej pracy, wszystkie elementy procesu uczenia się mogą być codziennie rejestrowane;
• dostępność – uczący się ma dostęp do swoich dokumentów, danych i video w dowolnym miejscu; zaangażowanie w uczenie się jest samosterowne;

• natychmiastowość - w dowolnym miejscu informacja jest dostępna natychmiast; uczący się może szybko rozwiązywać problemy i szukać odpowiedzi;
• interaktywność - uczący się może wchodzić w interakcje z ekspertami, mentorem i kolegami komunikując z nimi synchronicznie lub asynchronicznie; eksperci i mentorzy stają się łatwiej osiągalni, a informacja bardziej dostępna;

• umiejscowienie - uczenie się może być osadzone w rzeczywistych sytuacjach uczenia się, w codziennym życiu i pracy; napotykane problemy oraz niezbędna wiedza są przedstawiane w naturalnej i autentycznej formie; pomaga to uczącym się dostrzegać cechy sytuacji problemowych i podejmować odpowiednie do nich działania;

• adaptacyjność - uczący się może uzyskać właściwą informację we właściwym miejscu i we właściwy sposób (we właściwej formie); u-learning może być komputerowo wspomaganym uczeniem się we współpracy.

Więcej na:  https:\\terazrozumiem.pl

Ostatnie teksty:

Mariusz Kąkolewicz

e-mentor i założyciel: TERAZ ROZUMIEM

- wspieranie edukacji domowej i pozaszkolnej.

Zapraszam do podzielenia się uwagami do artykułu.

Napisz także jeśli masz pytania lub coś trzeba wyjaśnić.

Skorzystaj z linku poniżej.

tel.: 505 377 726     e-mail: kontakt@terazrozumiem.pl

NOTA PRAWNA: Zgodnie z art. 25 ust. 1 pkt 1 b) Ustawy o prawach autorskich i prawach pokrewnych (z 4 lutego 1994 r, z późn. zmianami) zastrzegam, że wszystkie materiały zamieszczone na terazrozumiem.pl są objęte prawami autorskimi, a ich dalsze rozpowszechnianie bez mojej zgody jest zabronione